Na molestowanie seksualne składać się mogą zachowania:
- fizyczne (np. przytulanie, poklepywanie, obejmowanie, podszczypywanie);
- werbalne (np. uwagi i żarty o podtekście seksualnym, insynuacje o erotycznym zabarwieniu, komentowanie wyglądu czy ubioru, używanie zwrotów czy określeń wskazujących na bliską zażyłość);
- pozawerbalne (np. nieprzyzwoite gesty, skanowanie wzrokiem, umieszczanie we wspólnej przestrzeni zdjęć przedstawiających akty kobiece lub męskie).
Agencja Praw Podstawowych, prowadząc w 2014 r. badanie "Przemoc wobec kobiet na poziomie Unii Europejskiej", zdefiniowała zachowania uznane za molestowanie seksualne. Są to:
- niestosowne zaproszenia na randki
- niechciane zaczepki na portalach społecznościowych, takich jak Facebook, lub na czacie internetowym, które Panią obraziły
- nietaktowne pytania o Pani życie prywatne, które Panią obraziły
- nietaktowne uwagi na temat Pani wyglądu, które Panią obraziły
- niestosowne wpatrywanie się lub pożądliwe spojrzenia, które Panią przestraszyły
- ktoś wysłał lub pokazał Pani obrazy, zdjęcia lub prezenty o jednoznacznie seksualnym charakterze, które Panią obraziły*
- ktoś się przed Panią obnażył*
- ktoś zmusił Panią do oglądania pornografii wbrew Pani woli*
- niechciane e-maile lub wiadomości tekstowe o jednoznacznie seksualnym charakterze, które Panią obraziły*
- niechciane dotykanie, przytulanie lub całowanie*
- uwagi lub żarty o charakterze seksualnym, które Panią obraziły*
(*6 ostatnich uznano za najpoważniejsze)
UNIA EUROPEJSKA
Według powyższego badania Agencji Praw Podstawowych, w skali europejskiej (średnia w skali UE):
- 55% kobiet doświadczyło którejś z form molestowania seksualnego. W przypadku 32% wszystkich ofiar molestowania sprawcą był przełożony, kolega lub klient;
- 75 % kobiet zajmujących najwyższe stanowiska w kadrze menadżerskiej będąc w pracy doświadczyło zachowań stanowiących molestowanie seksualne - Z molestowaniem seksualnym częściej spotykają się kobiety z wyższym wykształceniem i na najwyższych stanowiskach zawodowych;
- Spośród kobiet, które doświadczyły molestowania seksualnego przynajmniej raz po ukończeniu 15. roku życia, 32% wskazywało jako sprawcę osobę z miejsca zatrudnienia – kolegę, szefa lub klienta;
- Szacunkowo 24–39 mln kobiet (13–21%) w UE-28 doświadczyło molestowania seksualnego tylko w okresie 12 miesięcy poprzedzających wywiad;
Spośród wszystkich kobiet, które opisały najpoważniejszy przypadek molestowania seksualnego w swoim życiu, 35% zachowało zdarzenie w tajemnicy i nie powiedziało o nim nikomu, 28% rozmawiało z przyjaciółką lub przyjacielem, 24% rozmawiało z kimś z rodziny lub z krewnym, a 14% poinformowało swojego partnera. Tylko 4% zgłosiło zdarzenie na policji, 4% rozmawiało z pracodawcą lub przełożonym w miejscu pracy, a mniej niż 1% skonsultowało się z prawnikiem, organizacją wspierającą ofiary przestępstw lub przedstawicielem związków zawodowych.
WAŻNE!
Pomimo, że wyniki dla Polski w ramach tego badania pokazują stosunkowo niski wskaźnik:
» 11% stanowią przypadki molestowania seksualnego w okresie ostatnich 12 miesięcy, biorąc pod uwagę wszystkie możliwe przypadki uznane za molestowania
» 7% stanowią przypadki molestowania seksualnego w okresie ostatnich 12 miesięcy, biorąc pod uwagę 6 najpoważniejszych form molestowania seksualnego.
Jednakże te dane dotyczą przypadków zgłaszanych (według badania jest to 4% w skali UE), co bardziej świadczy o nieufności w stosunku do wymiaru sprawiedliwości, czy też braku wiary, że można w jakikolwiek sposób rozwiązać ten problem. Przykładowo Dania znajduje się na samym szczycie tej skali (37% stanowią przypadki molestowania seksualnego w okresie ostatnich 12 miesięcy, biorąc pod uwagę wszystkie możliwe przypadki uznane za molestowania; 26% stanowią przypadki molestowania seksualnego w okresie ostatnich 12 miesięcy, biorąc pod uwagę 6 najpoważniejszych form molestowania seksualnego), ale nie oznacza to, że występuje tam więcej przypadków molestowania seksualnego, tylko to, że interesy osób pokrzywdzonych są lepiej zabezpieczone i jest większe społeczne przyzwolenie na zgłaszanie takich przypadków. Bardzo istotny jest tu też kontekst kulturowy.
Wg danych Ministerstwa Sprawiedliwości w Polsce średnio w sądzie jest ok. 20 takich spraw (17 w 2014 r.; 19 w 2015 r.; 20 w 2016 r.).
POLSKA
Wg raportu „Przełamać tabu. Raport o przemocy seksualnej” Fundacji na rzecz Równości i Emancypacji STER (2016) w Polsce:
Na pytanie dlaczego nie zgłoszono przypadku molestowania odpowiedzi były następujące (można było wybrać więcej niż jedną odpowiedź):
- 67,0% poradziłam sobie sama
- 66,0% uznałam wydarzenie za zbyt błahe, by zgłaszać je policji
- 53,3% nie sądziłam, aby policja cokolwiek w tej sprawie zrobiła
- 33,8% czułam wstyd/ zażenowanie
- 10,0% myślałam, że to moja wina
- 9,5% nie chciałam, aby ten mężczyzna został aresztowany lub miał kłopoty z policją
- 14,5% bałam się sprawcy
- 11,9% bałam się konsekwencji ze strony sprawcy (w pracy, w szkole, na uczelni).
- 16,9% nikt by mi nie uwierzył